گزارشات فصلی خرید و فروش در تمامی بنگاهای اقتصادی این معنی را می رساند که طبق ماده 169 قانون مالیاتی کشور باید گزارش خرید و فروش فصلی در یک زمان مشخص از طریق سامانه معاملات فصلی الکترونیکی توسط بنگاه های اقتصادی ارسال شود سازمان امور مالیاتی بر تمامی در آمدها و رویدادهای مالی شرکت ها می تواند مالیات تعیین کند این سازمان ها می تواند برای کلیه دفاتر قانونی شامل دفتر روزنامه دفتر کل دفتر هزینه ها و درآمدها و نیز صورت حساب ها مالیات تعیین می نماید. این مالیات بر اساس گزارش خرید و فروش فصلی یا همان معاملات فصلی خرید و فروش در طول مدتی مشخص تعیین می شود در این مقاله در مورد صورت معاملات فصلی و اصطلاحات مربوط به حوزه خرید فروش فصلی می پردازیم.
صورت معاملات فصلی چیست و چه اهمیتی دارد؟
گزارش فصلی خرید و فروش با عنوان‌های دیگری مانند معاملات فصلی خرید و فروش، گزارشات فصلی موضوع ماده 169، صورت معاملات فصلی، گزارشات فصلی و… ذکر می‌شود. با موظف کردن افراد حقیقی و حقوقی از جانب سازمان امور مالیاتی برای ارائه و تنظیم گزارش خرید و فروش فصلی، تمام مودیان وظایف و تکالیف خود را به درستی انجام می‌دهند.
قانون صورت معاملات فصلی در تیر ماه سال 1394 به تصویب رسید و از ابتدای سال 1395 وارد فاز اجرایی شد. هدف اصلی این قانون به گفته سازمان امور مالیاتی افزایش شفافیت اقتصادی و بالا بردن نظم و انضباط مالی است. به صورت کلی به موجب این قانون همه دستگاه‌های اجرایی و افراد حقیقی و حقوقی فراخوان شده باید نهایتا ظرف مدت 45 روز پس از خاتمه هر فصل ریز اطلاعات مربوط به معاملات خودشان را برای سازمان امور مالیاتی ارسال کنند.
نکات اساسی تهیه گزارشات فصلی کدامند؟
در گزارشات فصلی خرید و فروش به چند نکته اساسی باید توجه نمود این نکات عبارتند از:
- همه سازمان‌ها و شرکت‌های خصوصی و دولتی که خرید و فروش انجام می‌دهند، باید صورت معاملات فصلی خرید و فروش را حداکثر تا یک ماه بعد از انجام معامله به سازمان امور مالیاتی ارسال کنند. انجام این کار می‌تواند به صورت الکترونیکی و یا به صورت کاغذی و سی دی صورت گیرد. آنچه که مهم است ارسال به موقع این مدارک بوده که می‌تواند از جرایم متعاقب ارسال با تاخیر جلوگیری کند.
- در بخشی از این ماده آمده است، معاملات کوچک یعنی معاملاتی که مبلغ آن‌ها تا ده درصد حد نصاب تعیین شده است، نیازی به ارسال ماهانه نداشته و مودیان می‌توانند لیست و فهرست این معاملات را به صورت کلی و هر سه ماه یکبار ارسال کنند؛ یعنی همه خرید و فرش‌های کوچک با هم بعد از سه ماه ارسال شوند.
- مسئله ای که در ارسال صورت معاملات فصلی خرید و فروش، مودیان باید مد نظر داشته باشند، دریافت کارت اقتصادی است و ارسال مدارک به سازمان امور مالیاتی باید به همراه کد اقتصادی ذکر شده در این کارت باشد تا مورد پذیرش قرار بگیرد. بدون دریافت کارت اقتصادی هیچ مدرکی از مودی در سازمان امور مالیاتی پذیرفته نمی‌شود.
چه اشخاصی باید صورت معاملات فصلی را ارسال کنند؟
مشمولین گزارشات فصلی خرید و فروش اشخاصی می باشند که طبق ماده (9) آیین نامه اجرایی تبصره (3) ماده (169) قانون مالیات‌های مستقیم ، به شرح زیر معرفی شده اند.
الف) کلیه اشخاص حقوقی
ب) صاحبان مشاغلی که حسب نوع و یا حجم فعالیت جزو گروه اول موضوع ماده (2) آیین نامه اجرایی ماده (95) قانون محسوب می‌شوند
ج) صاحبان مشاغل مشمول اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده
مکلف به ارسال فهرست معاملات در موعد مقرر برابر آیین نامه صادره خواهند بود.
تبصره – اشخاص موضوع این ماده با پیشنهاد سازمان امور مالیاتی کشور و تصویب وزیر امور اقتصادی و دارایی قابل تغییر خواهند بود.
چه مشاغلی از ارسال گزارشات فصلی معاف هستند؟
ماده 169 قانون مالیات‌های مستقیم دارای معافیت‌هایی هم هست که برای برخی مشاغل از ارسال گزارش‌های فصلی مستثنی هستند. این معافیت‌ها شامل موارد زیر است:
- فروش کالا و خدمات به مصرف‌کننده نهایی
- معامله با مشمولین ماده 81 (شاغلین حوزه‌های کشاورزی، دام‌پروری، دامداری، پرورش ماهی و زنبورعسل و …)
- «معامله‌های کوچک موضوع قانون برگزاری مناقصه‌ها» (این مبلغ در سال 1401، یک میلیارد ریال برای معاملات کوچک است.)
- خرید از فروشندگانی که ملزم به ثبت‌نام در نظام مالیاتی نیستند. (ارگان‌ها و نهادهای دولتی)
به جز این موارد، معافیت‌هایی نیز برای برخی از معامله‌های مودیان ذکر شده است:
- خریدوفروش و سود و کارمزد اوراق بهادار
- خریدوفروش سهم‌الشراکه و حق‌تقدم سهام یا سهم‌الشرکه
- سود و کارمزد جریمه‌های بانک‌ها، صندوق تعاون، صندوق‌های حمایت از توسعه بخش کشاورزی، مؤسسه‌های اعتباری غیربانکی مجاز و صندوق‌های قرض‌الحسنه
- حق عضویت اعضا مجامع حرفه‌ای احزاب و انجمن‌ها و تشکل‌های غیردولتی دارای مجوز از مراجع ذیصلاح
- کمک‌ها جوایز و هدیه‌های بلاعوض
- مبالغی پرداختی به دستگاه‌های اجرایی با عنوان جرائم و خسارات، انواع عوارض و مالیات (به جز مالیات و عوارض مالیات بر ارزش‌افزوده)، حق ثبت، حق تمبر، حقوق گمرکی و …
- وجود پرداختی بابت حق شارژ و نگهداری ساختمان محل فعالیت و آبونمان‌های پرداختی
- هزینه‌هایی دریافتی توسط شرکت به‌عنوان مال‌الاجاره
مطالعه مفید: دادرسی مالیاتی چیست؟
اطلاعات معاملات فصلی کدامند؟
مودیان مکلفند در صورت معاملات فصلی ماده 169 کلیه اطلاعات مربوط به معاملات و قراردادهای خود را بر اساس استانداردهای سازمان مالیاتی ثبت و گزارش نمایند. این اطلاعات بر اساس نوع معامله یا قرارداد متفاوت است؛ اما درج اطلاعات زیر در کلیه گزارش‌ها ضروری است:
- اطلاعات هویتی و مکانی طرفین معامله یا قرارداد
- اطلاعات مربوط به مجوزهای فعالیت طرفین معامله یا قرارداد
- اطلاعات مربوط به معاملات و قراردادهای طرفین معامله
- اطلاعات مالی و پولی و اعتباری و سرمایه‌ای
- اطلاعات مربوط به دارایی‌ها، اموال و املاک و نقل و انتقال آن‌ها
- موارد مربوط به ارزش افزوده
چه مواردی نباید در معاملات فصلی رد شود؟
طبق ماده 13، مواردی که در ادامه گفته خواهد شد نیازی به ذکر در معاملات فصلی ندارند:
- خریدوفروش و سود و کارمزد اوراق بهادار؛
- خریدوفروش سهام و سهم الشرکه و حق تقدم سهام یا سهم الشرکه؛
- سود و کارمزد و جریمه‌های بانک‌ها، صندوق تعاون، صندوق‌های حمایت از توسعه بخش کشاورزی، مؤسسات اعتباری غیر بانکی مجاز و صندوق‌های قرض‌الحسنه؛
- سود سهام و سهم الشرکه؛
- حـق عـضویت اعضاء مجامع حرفه‌ای، احزاب وانجـمن‌ها وتشکل‌های غـیردولتی دارای مـجوز از مـراجـع ذیصلاح؛
کمک‌ها، جوایزو هدایای بلاعوض؛ - مبالغی که تحت عناوین جریمه یا خسارت، انواع عوارض و مالیات (به استثناء مالیات و عوارض قانون مالیات بر ارزش افزوده) حق ثبت، حق تمبر،
- حقوق گمرکی وموارد مشابه، به دستگاه‌های اجرائی پرداخت می‌گردد؛
- حقوق و دستمزد پرداختی موضوع فصل سوم از باب سوم قانون مالیات‌های مستقیم؛
- وجوه پرداختی بابت حق نگهداری (شارژ) ساختمان محل فعالیت و آبونمان‌های پرداختی.
- معاملات نقل و انتقال املاک موضوع ماده 59 قانون مالیات‌های مستقیم برای متعاملین
- مال الاجاره‌های املاک موضوع ماده 53 قانون مالیات‌های مستقیم
سخن پایانی
صورت معاملات فصلی در نظام اقتصادی و مالیاتی کشور یک سند بسیار مهم و مبنای تصمیم گیری های کلان اقتصادی بوده و مقدمه ای برای عدالت اقتصادی و اجتماعی می باشد شما می توانید برای آگاهی از چگونگی گزارشات خرید و فروش فصلی و تنظیم این گزارشات با شرکت چرتکه پلاس تماس بگیرید.
ثبت ديدگاه